Οταν η Τζόαν Ρόουλινγκ πήγαινε από πόρτα σε πόρτα και έψαχνε εκδότη για την ιστορία του Χάρι Πότερ, που γεννήθηκε πάνω σε χαρτοπετσέτες την ώρα που η άνεργη δασκάλα σκότωνε τον καιρό της σε παμπ, δεν φανταζόταν ότι θα έφτανε η μέρα που η περιουσία της θα ξεπερνούσε αυτή της βασίλισσας Ελισάβετ.
Ούτε όμως οι οκτώ εκδότες που απέρριψαν το βιβλίο μπορούσαν να διανοηθούν ότι κλοτσούσαν τέτοια τύχη.
Από το 1997 που βγήκε το πρώτο βιβλίο -η κινηματογραφική βιομηχανία ακολούθησε το 2001- ο Χάρι Πότερ εξελίχθηκε σε ένα πανίσχυρο brand name σαν την Κόκα-Κόλα.
Στις 14 Ιουλίου, βγαίνει στις αίθουσες η τελευταία ταινία «Ο Χάρι Πότερ και οι κλήροι του θανάτου, Μέρος β'» σε σκηνοθεσία του Ντέιβιντ Γέιτς, σε 3D. Θα λυθεί άραγε το ξόρκι με το οποίο έδεσε μια δεκαετία ο μικρός μάγος; Θα απαλλαγούμε από τη χαριποτερομανία; Θα κερδίσει ο συμπαθέστατος μύωπας μια θέση στο πάνθεον ηρώων παιδικών παραμυθιών, δίπλα στους Τομ Σόγερ, Ντέιβιντ Κόπερφιλντ, Πίτερ Παν και Αλίκη; Ή το κινηματογραφικό φινάλε θα βάλει την ταφόπλακα; Η δαιμόνια Ρόουλινγκ πάντως ανακοίνωσε ότι σύντομα θα λειτουργήσει μια ιστοσελίδα με το όνομα «pottermore». Δύσκολο να αποχωριστείς την κότα με το χρυσό αβγό...
Μπορεί το πρώτο βιβλίο να μεταφράστηκε σε λατινικά και αρχαία ελληνικά, προκειμένου οι μαθητές να στραφούν σε αυτές τις σπουδές, αλλά πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν ότι καταρρίφθηκε το επιχείρημα πως ο Χάρι Πότερ οδήγησε τα παιδιά να ανακαλύψουν τη μαγεία της ανάγνωσης. Μόλις γυρίσουν την τελευταία σελίδα του, ξαναπιάνουν στα χέρια τηλεκοντρόλ και πληκτρολόγια.
Αυτό δεν αναιρεί τη μαζική υστερία γύρω από ένα τελικά ποπ φαινόμενο. Ενας γιατρός πρότεινε στο «New England Journal of Medicine» τον όρο «Hogwart's headache» που αναφέρεται στον πονοκέφαλο που πιάνει τους αναγνώστες του Χάρι Πότερ που προσπαθούν να ρουφήξουν μονομιάς κάθε νέα έκδοση. Η επιρροή του ξέφυγε από τα γεωγραφικά σύνορα της Βρετανίας, που έχει μια μακρά παράδοση μεταφυσικής, αποκρυφισμού και φαντασμάτων. Οι επιπτώσεις δεν ήταν πάντα ευχάριστες. Στην Ινδία οι φιλοζωικές εταιρείες τρέχουν και δεν φτάνουν. Τα παιδιά ζητούν κουκουβάγιες για κατοικίδια.
Οσο η επίδραση του Πότερ μεγάλωνε τόσο οι χριστιανοί προειδοποιούσαν γονείς και εκπαιδευτικούς να κρατήσουν τα παιδιά μακριά από αλχημείες και αποκρυφισμούς. Βιβλία καίγονταν, ενώ οι ιστοσελίδες «μισούμε τον Χάρι Πότερ» εμφανίζονταν με την ίδια ταχύτητα που η περιουσία της Ρόουλινγκ αυξανόταν και παράλληλα, η ίδια γινόταν ένα σύμβολο φεμινισμού. Μια χωρισμένη μητέρα με ανήλικο παιδί που βάζει στόχο στη ζωή και τα καταφέρνει.
Τα διδακτορικά πάνε κι έρχονται. Οι απόψεις, πολλές. Μέχρι και ταύτιση της κακιάς θείας του Χάρι Πότερ, της Μαρτζ, με τη Μάργκαρετ Θάτσερ έχουμε διαβάσει. Ο Γάλλος φιλόσοφος Ζαν Κλοντ Μιλνέρ θεωρεί ότι στον Χάρι Πότερ κυριαρχεί μία από τις βασικές θατσερικές αρχές: η άνοδος της μεσαίας τάξης. Αλλά αναγνωρίζει στον Χάρι έναν ήρωα της Αριστεράς, που καταγγέλλει τον υλισμό της μεσαίας τάξης.
Η συγγραφέας Αντόνια Σούζαν Μπάιατ έγραψε στο παρελθόν άρθρο στους «Νιου Γιορκ Τάιμς» με τίτλο «Ο Χάρι Πότερ και οι ενήλικες που παιδιαρίζουν». Υποστήριξε ότι τα βιβλία είναι «γραμμένα για ανθρώπους, των οποίων η φαντασία περιορίζεται στις λέξεις των σαπουνοπερών, των ριάλιτι της τηλεόρασης και των κουτσομπολιών για τις διασημότητες».
Ο καθηγητής λογοτεχνίας του Γέιλ, Χάρολντ Μπλουμ, θεωρεί ότι «το μυαλό της Ρόουλινγκ είναι γεμάτο κλισέ και νεκρές μεταφορές». Ο μετρ του συγγραφικού τρόμου όμως, ο Στίβεν Κινγκ, έχει χαρακτηρίσει τη σειρά «ένα επίτευγμα για το οποίο είναι ικανή μόνο μια ανώτερη φαντασία». Τόλμησε επίσης να κάνει την πρόβλεψη ότι «ο Χάρι θα αντέξει τη δοκιμασία του χρόνου και θα καταλήξει στο ράφι όπου βρίσκονται μόνο οι καλύτεροι. Θα πάρει τη θέση του ανάμεσα στην Αλίκη, τον Χακ, τον Φρόντο και την Ντόροθι».
Το πιο εύκολο να εξηγηθεί είναι γιατί ο Χάρι Πότερ αγαπήθηκε τόσο από τα παιδιά. Ενα μυστικό ίσως της επιτυχίας είναι το ότι μιλάμε για έναν ήρωα που ενηλικιωνόταν σε ζωντανό χρόνο. Ο Χάρι Πότερ -και ο Ντάνιελ Ράντκλιφ- εμφανίστηκε 11 χρονώ και πλέον έχει κλείσει τα είκοσι. Οσο μεγάλωνε αυτός τόσο σκοτεινότερες γίνονταν οι περιπέτειές του. Ο Χάρι βέβαια παρέμενε κουλ, ένα παιδί της διπλανής πόρτας, με μαγικές, φυσικά, ικανότητες, που κυκλοφούσε όμως στο μετρό και την Οξφορντ Στριτ. Είναι ένα παιδί που εύκολα ταυτίζεσαι μαζί του, αφού ειδικά στο πρώτο βιβλίο -και ταινία- τα προβλήματά του είναι οι εξετάσεις στο σχολείο, η δυσκολία κοινωνικοποίησης με τους συμμαθητές κ.τ.λ.
Με τους μεγάλους όμως δύσκολα βγάζεις άκρη. Αλλά αυτοί αποτέλεσαν τον ισχυρότερο συνδετικό κρίκο στην αλυσιδωτή αντίδραση που ονομάζεται «Χάρι Πότερ». Για να αναλυθεί το φαινόμενο θα πρέπει να επιστρατευθούν κοινωνιολόγοι και ίσως να αναστηθεί ο Ζίγκμουντ Φρόιντ.
Εμείς ζητήσαμε από τρεις φίλους και εχθρούς του ποπ μάγου να μας δώσουν τη δική τους εξήγηση στο γιατί ο Χάρι Πότερ έγινε -και- μια ενήλικη εμμονή. Για όποιον βέβαια κάτι τέτοιο ισχύει. *
Ο ΧΑΡΙ ΠΟΤΕΡ ΣΕ ΝΟΥΜΕΡΑ
400 εκατομμύρια αντίτυπα έχουν πουληθεί σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα, 800.000 (εκδόσεις «Ψυχογιός»). Κυκλοφορούν σε 200 χώρες. Εχουν μεταφραστεί σε 64 γλώσσες.
6,3 δισεκατομμύρια δολάρια έχουν κάνει παγκοσμίως οι έξι ταινίες.
3.280.000 εισιτήρια έχουν κόψει στην Ελλάδα.
42 εκατ. δολάρια έχει συγκεντρώσει από τις αμοιβές του ο Ντάνιελ Ράντκλιφ. Η Εμα Γουότσον, η Ερμιόνη, 22 εκατ. και ο Ρούπερτ Γκριντ, δηλαδή ο Ρον, 20 εκατ.
1 δισεκατομμύριο δολάρια υπολογίζεται η περιουσία της Ρόουλινγκ.
15 δισ. δολάρια φτάνει η αξία του φραντσάιζ.
1 εκατ. δολάρια πούλησε η Ρόουλινγκ τα δικαιώματα για τα τέσσερα πρώτα βιβλία στη Γουόρνερ.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου